زنان؛ نیمی از جامعه که دیده نمیشوند
نگاهی به کتاب زنان نامرئی، نوشته کرولاین کریادو پرز، فهیمه وکیلها ، یقیناً کنارگذاشتن زنان در تصمیمات کلی و جزئی قدمتی به طول تاریخ دارد، اما بررسی پیامدهای این پدیده نشان میدهد که نمیتوان بیش از این نیمی از جامعه را نادیده گرفت. پادکست آن را اینجا بشنوید
در شرایطی که شعار تساوی حقوق زن و مرد در تمام دنیا طنین افکنده و ظاهراً در اکثر نقاط دنیا، حقوق زنان در قوانین وضعشده به رسميت شناخته است، هنوز در قرن 21 نادیدهانگاشتن حقوق و منافع زیستی و اجتماعی زنان در تصمیمات مهم جامعه باعث بروز گلایههایی شده که رنگ بیعدالتی دارد و عمدی یا غیرعمدی بودن این امر، در این برهه از تاریخ پذیرفتنی نیست. در میکروسکوپ بخوانید :
عدم توسعه پایدار و متوازن در نتیجه نادیدهگرفتن نیمی از جامعه
ردپاي عدم برابري زنان و مردان در جامعه هم در سياستگذاريها و هم در قانونگذاري كاملاً مشهود است. با توجه به اینکه زنان نیمی از افراد جامعه را تشکیل میدهند، نادیدهگرفتن آنان درتصمیمات میتواند آنان را با مشکلات جدی مواجه سازد و در نتیجه توسعه جامعه دیگر متوازن و پایدار نخواهد بود. تنها در صورت تحقق این ظرفیت در ساختار حکومت و جامعه میتوانیم ادعا کنیم نقش زنان در فرآیند توسعه دیده شده است. و این مهم تا زمانی که جهان پیرامون ما با پیشفرضهای مردانه طراحی شده است، به تحقق نخواهد رسید.
دادههایی که باید بر اساس جنسیت تفکیک شوند
کرولاین کریادو پرز در کتاب «زنان نامرئی» به اهمیت تفکیک دادهها در هر تصمیمی اعم از اجتماعی، سیاسی و فرهنگی اشاره کرده است. او میگوید قبل از هر تصمیمگیری بهصورت کلان ، دادههای جامعه آماری مورد نظر باید بر اساس جنسیت تفکیک شود تا بتوانیم میزان تأثیرپذیری این دو گروه را از متغیر مورد نظر دریابیم. وی معتقد است تا وقتی این تفکیک اتفاق نیفتد بههیچوجه نمیتوانیم دریابیم که آیا هدفی که جسورانه برایش برنامهریزی میکنیم ،نتیجه مورد نظر را خواهد داشت یا خیر؛ و نتیجه بهدستآمده، آیا برای جامعه زنان هم همانقدر اثربخش است.
درباره نابرابری جنسیتی در محیط کار بیشتر بخوانید
نادیده گرفتن تفاوتهای بیولوژیکی، فیزیولوژیکی و روانی میان زنان و مردان
شناخت تفاوتهای میان زنان و مردان قطعاً نهتنها در ایجاد ارتباط موثر میان آنها نقش مهمی ایفا میکند، بلکه یکی از اهداف آن باید طراحی بهتر سیستمها، قوانین، داروها، ابزار و غیره باشد.
متأسفانه فرض تاریخی بر این بوده است که تفاوت عمدهای غیر از سایز بدنی و تولید مثل میان زنان و مردان وجود ندارد، اما امروزه میدانیم که بهعنوان مثال نرخ متابولیسم در زنان و مردان متفاوت است که باعث تفاوت در جذب دارو و غذا در آنها میگردد، یا میزان آسیبپذیری آنها در تصادفهای رانندگی یا حتی میزان تحمل سرما و گرما در آنها متفاوت است و البته چرخه هورمونی زنان پیچیدگیهای خاصی دارد که طراحی داروها و درمان را در آنان مشکل میسازد.
درواقع گرچه نمیتوان گفت که همواره تعمدی در نادیدهگرفتن زنان در تصمیمگیریها، طراحیها و قانونگذاری وجود داشته، اما سادهانگاشتن تفاوتها یا نادیدهگرفتن آنها بهدلیل پیچیدگیهایی که ایجاد میکنند، آسیب بیشتری به کل جامعه میزند زیرا این تنها مردان نیستند که بهعنوان مثال رانندگی میکنند و بنابراین نیاز دارند که طراحی اتومبیلها مناسب فیزیولوژی آنها باشد، یا تنها مردان نیستند که ساعتهای طولانی در محیطهای کاری صرف میکنند و نیاز دارند مبلمان و دمای مناسبی را تجربه کنند، یا تنها مردان نیستند که روی زمینهای کشاورزی کار میکنند، آشپزی میکنند، دارو مصرف میکنند و فرایندهای طولانی درمانی را طی میکنند؛ ما از نیمی از جامعه صحبت میکنیم که به همان اندازه مردان باید از حقوق انسانی بهرهمند باشد.
بنابراین گرچه درنظرگرفتن تفاوتهای واقعی زنان و مردان در تصمیمگیریها چه در سطح کلان و چه خرد پیچیدگیهایی بههمراه دارد که ممکن است کار را طولانیتر و سختتر کند اما اگر بهراستی به دنبال توسعه همهجانبه جامعه هستیم و میخواهیم زنان را در کنار مردان در عرصههای مختلف ببینیم، لازم است وقت و انرژی صرف کنیم، تصمیمات را بازنگری، سیستمها را بازبینی و جامعهای را ایجاد کنیم که نه فقط برای مردان که برای زنان نیز به همان اندازه فرصت، راحتی و بهرهوری به ارمغان بیاورد.
پادکست زنان نامرئی را اینجا بشنوید