تفاوت منتور و کوچ

آذر 30, 1401دی 3, 1401 سردبیر 0 دیدگاه اودیسه،کوچ،کوچینگ،مربی،مرشد،منتور،منتورینگ

انجمن مهندسی شیمی و پلیمر ایران، به‌عنوان یک تشکل صنفی منسجم و مقتدر؛ با هدف بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی این مرز و بوم؛ حمایت و تعالی شرکت‌های نوپای این صنف مهندسی را در مأموریت‌های اصلی خود قرار داده است. رشد مستدام و پویای این شرکت‌های نوپا در گرو ایجاد بستری است که شکل‌گیری روابط ساختارمند و هدفمند از جنس منتورینگ را هدف قرار داده است. جریان هوشمند انجمن مهندسین پلیمر و شیمی ایران ما را بر آن داشته است که شکل‌گیری جمعی از عاشقان و پیش‌کسوتان صنعت به‌عنوان منتور را دنبال کنیم. بی‌شک بهره‌مندی از خرد جمعی، توان صاحب‌نظران و درایت پیش‌کسوتان، راه‌گشای تشکیل و رونق این جمع خواهد بود. با مفهوم منتورینگ بیشتر آشنا شوید و تفاوت منتور و کوچ رو بشناسید.

تعریف منتور

این روزها اگر مقاله‌های مربوط به حوزه‌های کارآفرینی و مدیریت کسب‌وکار را خوانده باشید، حتماً به اصطلاح «منتور » و «منتورینگ » برخورده اید. معادل فارسی منتور (Mentor) را می‌توان مرشد یا پیر دانست که تجربه زیستِ خود را در اختیار مریدان جوان (Mentee) می‌گذارد و آن‌ها را در راهی تازه هدایت می‌کند تا رشد سریع‌تری داشته باشند و به نتیجه دلخواهشان برسند. در واقع منتورینگ یک رابطه حرفه‌ای است که طی آن، یک شخص باتجربه و آگاه (منتور) به فرد دیگری کمک می‌کند تا مهارت‌ها و دانش خود را در زمینه حرفه‌ای مشخصی ارتقا دهد.

مربی یا منتور (Mentor) می‌تواند یک کارآفرین، صاحب کسب‌و‌کار، یک فعال، متخصص یا خبره حوزه استارتاپی و یا هر فرد دیگری باشد که فکر می‌کند این توانایی را دارد که با در اختیار گذاشتن تجربه و دانش خود به دیگری کمک کند تا چیزی را یاد بگیرد که در حالت عادی آهسته‌تر و نامطلوب‌تر یاد می‌گرفت. بنابراین، منتورینگ یا رابطه استاد-شاگردی به فرآیندی اطلاق می‌شود که در آن فردی ک متجربه در کنار فردی باتجربه قرار می‌گیرد تا مهارت‌های خود را در یک زمینه خاص ارتقا دهد.

اصطلاح «منتورینگ » ریشه در اسطوره‌شناسی یونانی دارد. وقتی اودیسه برای جنگ، تروا را ترک کرد، پسرش را به یکی از دوستان خود به نام «منتور » سپرد تا در غیاب او محافظ و راهنمای پسرش باشد. او از دوستش خواست که هر چه از فنون جنگ و سیاست می‌داند، به فرزندش یاد دهد. از آن زمان به بعد این واژه به افراد مورد تأییدی اطلاق شد که حاضر به تسهیم دانش و تجاربشان با افراد کم‌تجربه بودند. پس از آن و به طور سازمان‌یافته‌تر، منتورینگ برای اولین بار در سا ل‌های 1970 در آمریکا مطرح شد.

وقتی که صحبت از منتورینگ و منتور به میان می‌آید، معادل‌هایی همچون مربی، مشاور، راهنما و … را می‌توان استفاده کرد اما در این میان مشکلی به‌وجود می‌آید و آن هم این‌که معادل‌هایی از این دست، شاید نتوانند آن‌طور که باید، ماهیت این موضوع را انتقال دهند. به عنوان مثال، ممکن است فرض کنیم کوچینگ (Coaching) و منتورینگ (Mentoring) یکی هستند، اما این‌گونه نیست. هرچند در نهایت هر دو منجر به بهبود عملکرد افراد می‌شوند ولی این کار را به شیوه‌های مختلفی انجام می‌دهند و هر کدام بر جنبه خاصی متمرکز هستند.

مربی (Coach) کیست؟

کوچ بر مهارت‌های خاص و اهداف توسعه‌یافته تمرکز دارد؛ به گونه‌ای که این کار را با تجزیه این مهارت‌ها و اهداف به وظایف و کارهای مشخص در یک دوره زمانی مشخص انجام می‌دهد که درنتیجه با انجام این کار و برای روشن ساختن چشم‌انداز پیشرفت کسب‌و‌کار، به رشد آن کمک می‌کند.

وظایف مربی شامل گوش دادن، پرسیدن یا مطرح کردن سوالات چالشی، تغییر مجدد، نوشتن برنامه کسب‌وکار، جذب مشتری، به چالش کشیدن و فیدبک دادن است.

در ادامه این مطلب به بررسی تفاوت این دو پرداخته خواهد شد:

منتورینگ یک رابطه بلند‌مدت است اما کوچینگ یک رابطه کوتاه مدت.
منتورینگ عملکرد توسعه‌ای دارد اما کوچینگ دارای عملکرد اجرایی است.
منتورینگ نیاز به طراحی دارد اما کوچینگ نیاز به طراحی ندارد.

هنگامی که یک شرکت در حال تلاش برای توسعه کارکنان خود در زمینه‌های خاص می‌باشد، از کوچینگ استفاده می‌شود. از سوی دیگر، زمانی که یک شرکت به دنبال توسعه رهبران و استعدادهای خود به عنوان بخشی از برنامه‌ریزی جانشینی است، از منتورینگ استفاده می‌شود. معمولاً کوچینگ مقوله‌ای کلی است؛ بدین صورت که یک کوچ به مشتری خود کمک می‌کند تا اساساً به موفقیت برسد، خوشحال باشد، اعتماد به‌نفس خود را بالاتر ببرد و به طور کلی کیفیت زندگی وی را بهبود بخشد. در مقابل، منتورینگ مقوله‌ای تخصصی است به‌طوری که اگر ما در یک حوزه خاص، مثلاً تیم‌سازی یا مدیریت، نیاز به کمک و راهنمایی داشته باشیم؛ می‌توانیم منتوری که در حوزه مد نظرمان صاحب تجربه است، به خدمت در آوریم.