بلاک‌چین یک دموکراسی مطلق
علی‌رغم سرعت بالای واردشدن بلاک‌چین به عرصه‌های مختلف در دنیا و نقش پررنگ آن در امنیت زنجیره تأمین مواد غذایی، در ایران ما هنوز در مرحله معرفی این تکنولوژی قرار داریم و هنوز تأمین مالی جدی و ایجاد زیرساخت برای توسعه این تکنولوژی غیر متمرکز انجام نشده است.
در نخستین اجلاس تجارت محصولات کشاورزی و غذا که در تاریخ 10 آبان 1401 در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران برگزار شد، پنل گفتگویی درخصوص نقش بلاک‌چین در صنعت کشاورزی و چگونگی استفاده از آن برگزار شد که حلاصه‌ای از آن را به گزارش میکروسکوپ می‌خوانید.
ایجاد ارزشی واقعی در امنیت غذایی
در حوزه غذا، سلامت غذایی یعنی اطمینان از سلامت غذای انسان اولین نیاز است. امروزه با تحریف و جعل بسیار در زمینه مواد غذایی روبرو هستیم و عملاً مجبوریم به تولیدکننده و توزیع کننده اعتماد کنیم، درحالی‌که می‌توان به کمک بلاک‌چین پایگاه داده‌ای ایجاد کرد که با ثبت تمام مسیر تأمین محصول ما را از سلامت آن مطمئن سازد. در این پایگاه داده، ثبت از ابتدای تولید بذر صورت می‌گیرد و تمامی اطلاعات از جمله نوع بذر، اصالت آن، شرایط کشت مانند زمان، رطوبت خاک، دما و غیره، کود و سموم استفاده شده، تناوب آبیاری، زمان و نحوه برداشت، زمان و شرایط انبارش، حمل‌و‌نقل، توزیع و غیره همگی ثبت می‌شود و بنابرین ارزشی واقعی برای امنیت غذایی انسان ایجاد می‌گردد.
تأمین مواد غذایی بشر امروزه فرامرزی است و چیزی به عنوان مرز تأمین مایحتاج بشر وجود ندارد. به عنوان مثال وال‌مارت از شش سال پیش با کمک شرکت آی بی ام، بلاک‌چین را در تأمین مواد غذایی خود پیاده‌سازی کرده است و با اسکن به عنوان مثال محصولی چون گوشت در این فروشگاه زنجیره‌ای می‌توان دریافت که آن گوشت مربوط به کدام مزرعه و کدام دام است، تحت چه شرایط و با چه امکاناتی تولید شده و کی و چگونه به این فروشگاه رسیده است. در این صورت ما دیگر نیاز به تأیید و اعتماد نداریم بلکه با پایگاه داده‌ای روبرو هستیم که ارزشی واقعی ایجاد می‌کند، اما چگونه؟
بلاک‌چین؛ حرکتی به سمت تمرکززدایی
سرعت پیشرفت تکنولوژی در دنیای امروز بسیار زیاد است، ما حتی در حال گذر از خود تکنولوژی هستیم. ترکیب هوش مصنوعی و اینترنت اشیا با حضور بلا‌چین تکمیل شده است و این‌هادر کنار هم امنیت زنجیره تأمین را به‌وجود آورده‌اند. درواقع آنچه در بلاک‌چین اتفاق می‌افتد این است که اطلاعات به‌گونه‌ای ثبت می‌شود که حضور انسان کم‌رنگ باشد و بدین ترتیب احتمال خطا کاهش یابد. در واقع با استفاده از سنسورها و ترکیبی از اینترنت اشیا و هوش مصنوعی، اطلاعات دریافت و به صورت دیتا در این پایگاه ثبت می‌شود و سپس این خود اطلاعات است که انتقال پیدا می‌کند نه آنکه کپی شود و با حذف هر کدام از عضوهای این زنجیره، خللی در اطلاعات رخ نمی‌دهد.
وقتی صحبت از پایگاه داده می‌شود، ذهن همه به سمت سرورهای مترکز می‌رود درحالی‌که این‌جا دیگر تمرکز مطرح نیست بلکه توزیع میان ذ‌ی‌نفعان و داوطلبان حضور در این پایگاه مطرح است. این پایگاه داده از سه قانون مشترک تبعیت می‌کند: رمزنگاری برای تأمین امنیت داده، غیرمتمرکز بودن و مکانیسم اجماع
تضمین کیفیت، امنیت و سرعت در صنعت کشاورزی با بلاک‌چین
توقعی که ما از بلاک‌چین در صنعت کشاورزی داریم شامل موارد زیر است:
1- امنیت در داده و اطلاعات که اصل اول است
2- اعتماد
3- سرعت و دسترسی؛ اطلاعات همان زمان که روی اینترنت قرار می‌گیرد در اختیار همه است
4- شفافیت
با برآوردن این نیازها بلاک‌چین سپس می‌تواند در موارد زیر به کار رود:
1- هوشمند‌سازی کشاورزی
2- بیمه محصولات کشاورزی
3- زنجیره تأمین
4- معاملات
5- تأمین مالی جمعی
کیفیت؛ از مغفولات کشور
گرچه علاقمندی‌ها و درخواست‌های زیادی در زمینه بلاک‌چین در ایران وجود دارد، هنوز برنامه‌ریزی کلانی برای آن صورت نگرفته است، ظرفیت‌ها کنار هم قرار نگرفته و افراد در حوزه‌های مرتبط یکدیگر را پیدا نکرده‌اند. بنابراین گرچه در برخی حوزه‌ها مانند کشت گلخانه‌ای در مقیاس‌های کوچک پیاده‌سازی شده، ما هنوز در مرحله معرفی این تکنولوژی هستیم.
استفاده از این تکنولوژی در کشاورزی هوشمند گران است؛ نیاز به اینترنت مناسب (حداقل 5G)، سنسورها و پلتفرم‌های مناسب دارد و بنابراین برای استفاده از آن در مقیاس‌های بزرگ باید تأمین مالی قابل توجهی انجام شود. افراد در حوزه‌های ICT، سنسورها، پلتفرم‌ها و پردازش دیتا باید همکاری و هم‌افزایی کنند و اعتمادسازی در جذب سرمایه‌گذاران انجام شود تا این تکنوبوژی بتواند راه‌گشای مشکلات کیفیت در کشور باشد.
درباره چالش‌ها و فرصت‌های بازار اروپا در این اجلاس بخوانید.
میکروسکوپ را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
