بازار راکد شیرین کننده ها

با آغاز به کار کارخانه های تولید فروکتوز، بازار شیرین کننده ها با تحول بزرگی مواجه گردید. جایگزینی شکر در نوشیدنی هایی چون نوشابه و آبمیوه باعث شد کارخانه های فروکتوز یکی پس از دیگری تأسیس شوند و با افزایش ظرفیت، گوی سبقت از یکدیگر بربایند. افزایش مصرف داخل و تحقق صادرات با ترسیم آیندهای درخشان برای صنعت شیرین کننده ها، بیش از پیش تولیدکنندگان را به سمت سرمایه گذاری در این حوزه سوق داد. اما پس از دورهای طلایی، به نظر میرسد این صنعت نیز این روزها با رکود مواجه شده است.

یکی از دلایل کاهش تقاضا به اعتقاد برخی تولیدکنندگان ، کاهش تولید نوشیدنی هایی چون انواع نوشابه و آبمیوه است که در این سالها به جای مصرف شکر به فروکتوز روی آورده بودند و برخی معتقدند تغییرات قیمت فروکتوز نیز در کم شدن درخواست برای آن بی تاثیر نبوده است. تعطیل شدن کارخانه های کوچکتر نوشیدنی و بازگشت به مصرف شکر به دلیل قیمت، دسترسی ساده تر و اختصاص سهمیه ، باعث شده است میزان تقاضا برای فروکتوز کاهش یابد. محدودیت صادرات به کشورهای همسایه مانند افغانستان نیز به این رکود دامن زده است.
برخی تولیدکنندگان فروکتوز به دلیل افزایش تقاضا از سمت بازار برای دکستروز به عنوان ماده اولیه تولید الکل، با روی آوردن به تولید دکستروز در زمان شیوع کرونا بازار بهتری را تجربه کردند اما بازار الکل نیزاین روزها دچار رکود شده است.
مشکلات تأمین مواد اولیه نیز تولید و فروش را با مشکلات مضاعفی روبرو ساخته است. ذرت به عنوان ماده اصلی تولید شیرین کننده ها دستخوش افزایش 70 درصدی قیمت جهانی به دلیل کرونا و افزایش تقاضا برای الکل در دنیا شده است. سهمیه ذرت تولیدکنندگان فروکتوز نیز محدود است و در تقسیم آن میان شرکت های عضو انجمن صنایع پالایش غلات مشکلاتی وجود دارد و محدودیت منابع ارزی برای تأمین ذرت به اندازه ای بوده است که صنایع پالایش غلات از آبان 1399 طرحهای توسعه مربوط به گلوکز و فروکتوز را تأیید نکرده است. درنتیجه علیرغم مشکلات فرایندی در استفاده از گندم به جای ذرت، تولیدکنندگان کوچکتر بیش از پیش به مصرف گندم روی آورده اند.
بنابراین با حلقهای در صنعت کشور روبرو هستیم که تصور میشد آخرین حلقهای باشد که در دوران سخت تحریم با رکود مواجه گردد، درحالیکه این روزها این آخرین حلقه نیز وضعیت متفاوتی با دیگر حلقه های زنجیره صنعت کشور ندارد.